تجهیزات ارتباط داده یا شبکه از جمله دستگاهها و ابزارآلاتی هستند که دادههای دیجیتالی را در سیستمهای ارتباطی ارسال و دریافت میکنند، این ابزار برای راهاندازی یک شبکه ضروری هستند و به عنوان واسطهای عمل میکنند که جریان روان و قابل اعتماد و (ایمن) اطلاعات دیجیتال بین شبکهها را تضمین میکنند.
انواع تجهیزات شبکه
تجهیزات شبکه در دو دسته کلی passive یا غیرفعال و active یا فعال تقسیم میشوند. تجهیزات غیر فعال بدون توان الکتریکی یا انرژی برق کار میکنند، در مقابل اما تجهیزات شبکه فعال یا اکتیو برای فعالیت نیاز به جریان الکتریکی یا برق دارند. از جمله تجهیزات شبکه غیرفعال میتوان به انواع کانکتور و اتصالات، داکت و کانال، کابل و رک نام برد. در مقابل این تجهیزات، انواع اکتیو یا فعال قرار دارند؛ از جمله: کارت شبکه NIC و انواع سوییچها، روترها، فایروال، مدیاکانکتورها یا مبدلهای فیبرنوری و پرینت سرورها که همگی از نوع تجهیزات شبکه اکتیو به حساب میآیند.
نمونههای رایج تجهیزات شبکه
تجهیزات شبکه غیر فعال یا passive
- پچ پنل: از جمله تجهیزات شبکه غیر فعال بوده و قطعهای است مستطیلی شکل که درون رک قرار میگیرد. پچ پنلها منبع جمع آوری کابلها هستند.
- کابلهای کواکسیال: یکی دیگر از تجهیزات شبکه پسیو یا غیرفعال است که در دو نوع کابل کواکسیال بزرگ و کوتاه وجود دارد. از کابل کواکسیال بزرگ به عنوان ستون فقرات و کابل کواکسیال کوتاه در فاصله 2/5 متری و در ایستگاههای کاری تجهیزات شبکه غیر فعال استفاده میکنند.
- آنتن وایرلس (بیسیم): در مکانی که شبکه وایرلس با افت سیگنال و کاهش سرعت مواجه میشود و این افت سرعت به دلیل افزایش فاصله ایجاد شده بین امواج فرستنده و گیرنده بوده است از انواع بیسیم یا آنتن وایرلس استفاده میکنند.
- رک شبکه: به فضایی گفته میشود که در آن از سوئیچها و روترهای شبکه در تعداد زیاد نگهداری میکنند. رکها در دو نوع با درب شیشهای یا فلزی موجود هستند و به صورت دیواری و ایستاده به کار گرفته میشوند. شبکههای کوچک معمولاً از 5 رک یا یونیت تشکیل شده و شبکههای بزرگتر تعداد رکهای بیشتری دارند.
- کابلهای بدون شیلد یا UTP: از جمله متداولترین و پرکاربردترین کابلهای مخابراتی و کامپیوتری بوده که از آنها در شبکههای کامپیوتری و تلفنی استفاده میشود. به طور کلی 6 مدل کابل بدون شیلد موجود است که در طبقهبندی CAT1 تا CAT6 قرار میگیرند.
- کابل فیبر نوری: فیبر نوری از جمله محیطهای انتقال در شبکه کامپیوتری هستند که در ارتباطات بیش از ۱۰۰ متر و با پهنای باند زیاد کاربرد دارند.
تجهیزات شبکه اکتیو یا فعال
- مودم: مودمها دادههای دیجیتال را از رایانه به سیگنالهای آنالوگ برای انتقال از طریق خطوط تلفن و بالعکس تبدیل میکنند.
- روتر: روترها ترافیک دادهها را بین شبکهها یا زیر شبکههای مختلف مدیریت میکنند و در شبکههای LAN و WAN مورد استفاده قرار میگیرند. در مواردی که نیاز به اتصال یک شبکه به چند شبکه وجود دارد از روتر استفاده میکنند.
- پل: پلها از جمله تجهیزاتی هستند که ترافیک بین دو یا چند بخش شبکه را به هم متصل و فیلتر میکنند و باعث میشوند که آنها به عنوان یک بخش عمل کنند.
- سوئیچها: دستگاهها را در یک شبکه محلی متصل میکنند و از آدرسهای MAC برای ارسال دادهها به مقصد مناسب استفاده میکنند.
- هابها: چندین دستگاه را در یک LAN متصل میکنند و دادهها را به همه دستگاههای متصل پخش میکنند.
- پردازندههای سیگنال دیجیتال یاDSP: این پردازندهها سیگنالهای صدای تلفن یا تصاویر رادار را کنترل میکنند.
- کسس پوینت: سختافزاری است که جهت ارتباط بین کامپیوترها در شبکههای وایرلس مورد استفاده قرار میگیرد و از جمله پرکاربردترین تجهیزات شبکه فعال است.
- کارت شبکه یا NIC: از جمله مهمترین و مورد نیازترین عناصر سخت افزاری یک شبکه کامپیوتری است. کارت شبکه وظیفه ارتباط بین کامپیوترها و فضای انتقال یا کابل و فیبر نوری را بر عهده دارد.
در کامپیوترهای جدید و امروزی غالباً یک اینترفیس شبکه onboard درون مادربرد قرار داده میشود اما در کامپیوترهای قدیمیتر یا آنهایی که اینترفیس onboard ندارند، هنگام اتصال به شبکه نیاز به نصب کارت شبکه است. - گیت وی ویپ: جهت تبدیل سیگنال آنالوگ به سیگنالهای دیجیتال یا برعکس از گیت وی پی استفاده میکنند. این مبدل از جمله تجهیزات شبکهای است که توسط مدیر شبکه انتخاب میشود.
- تلفن شبکه یا IP: از تلفنهای شبکه یاIP برای برقراری ارتباط صوتی و تصویری بر پایه شبکه استفاده میکنند و دارای انواع مختلف با کارایی متفاوت است.
- داکت: جهت آرایش زیبایی فضا و محافظت از کابل در مسیر کابل کشی از انواع داکت و ترانک استفاده میشود. این وسیله نیز دارای ابعاد و سایزهای مختلف بوده و با توجه به کاربردش در طراحیهای متفاوتی تولید میشود.