فهرست مطالب
سینی کابل
سینی کابل چیست؟
سینی کابل یک روش کاربردی است که با استفاده از آن می‌توانید کابل‌های خود را سازماندهی و پشتیبانی کنید.
استفاده از سینی کابل هر روز در حال افزایش است و جایگزین بهتری برای روش‌های قدیمی و کانالی است.
مشکل اصلی سیستم‌های کانالی برای توزیع کابل‌های ارتباطی این است که نصب آن پیچیده است و در نهایت هزینهٔ تمام شده گران می‌شود.
علاوه بر این زمان و مهارت زیادی برای نصب سیستم کانالی مورد نیاز است.
زمانی که کانال‌ها را پیاده سازی کردید؛ تعمیرات و سرویس‌دهی آنها هزینه بر هستند. به همین دلیل کم کم سیستم کانالی کنار گذاشته شده و سیستم‌های سینی کابل محبوب شده‌اند.
از سوی دیگر، سیستم‌های سینی کابل، مزایای بسیار بیشتری را ارائه می‌دهند که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
انواع سینی کابل
در این بخش با رایج‌ترین سینی کابل‌ها از نظر کاربرد آشنا می‌شوید:
- سینی کابل نردبانی (Ladder Type Cable Tray)
- سینی کابل با کف یک‌پارچه (Solid Bottom Cable Tray)
- سینی کابل مشبک (Trough Cable Tray)
- سینی کابل کانالی (Channel Cable Tray)
- سینی کابل سبدی (Wire Mesh Cable Tray)
- سینی کابلتک ریلی (Single Rail Cable Tray)
یک مهندس یا طراح باید یک سینی کابل را انتخاب کند که دارای ویژگی‌های متناسب با پروژه اش باشد. انتخاب سینی کابل بستگی به شرایط و محیط دارد که در بخش‌های دیگر به آن می‌پردازیم.
سینی کابل نردبانی
امروزه حدود 75 درصد از سیستم سیم کشی سینی کابل، سینی کابل نردبانی است. این نوع سینی کابل غالب به دلیل مزیت‌های بسیار زیادی استفاده می‌شود:
سینی کابل نردبانی بدون درپوش، حداکثر جریان آزاد هوا را در بین کابل‌ها برقرار می‌کند. این شرایط باعث می‌شود تا گرمای تولید شده در قسمت‌های هادی کابل از بین برود.
در نهایت و با توجه به این شرایط، عایق هادی در یک سینی کابل با طراحی مناسب، از حداکثر دمای کاری خود تجاوز نخواهد کرد.
طول عمر کابل‌ها به دلیل دمای کار، بسیار زیادتر از مدل‌های دیگر است.
علاوه بر این در سینی کابل نردبانی، کابل‌ها می‌توانند قطع شده یا از بالا یا پایین سینی کابل وارد این بخش شوند.
یکی دیگر از مزایای سینی کابل نردبانی این است که بدون رطوبت است زیرا رطوبت نمی‌تواند در سینی‌های کابل نردبانی جمع شود.
سینی کابل تهویه دار
تنها دلیل انتخاب سینی کابل تهویه‌دار به جای سینی کابل نردبانی، زیبایی آن است. در این نوع سینی کابل، هیچ افتادگی کابل‌های کوچک مشاهده نمی‌شود.
سینی کابل با کف یک‌پارچه
سینی کابل با کف یک‌پارچه بیشتر برای کاربردهای برقی یا مخابراتی با حداقل تولید گرما استفاده می‌شود.
سیستم سینی کابل با کف یک‌پارچه یک نقطه ضعف دارد زیرا رطوبت می‌تواند در سینی کابل به وجود بیاید.
سینی کابل مشبک
معمولاً سینی کابل مشبک برای کاربردهای تولید گرمای متوسط با دهانه‌های پشتیبانی کوتاه تا متوسط 5 تا 12 فوت استفاده می‌شود.
سینی کابل کانالی
برای بخش‌هایی با تعداد محدود کابل سینی استفاده می‌شود.
سینی کابل سبدی
معمولاً از این سینی کابل سبدی برای کابل‌های مخابراتی و فیبر نوری استفاده می‌شود. از سینی کابل سبدی در درجه اول برای کابل‌های ولتاژ پایین، مخابرات و فیبر نوری استفاده می‌شود.
سینی کابل تک ریلی
سینی کابل تک ریلی معمولاً برای نصب کابل‌های ولتاژ پایین و برق استفاده می‌شود که حداکثر آزادی کابل و سرعت نصب از مزایای آن هستند.
این سیستم‌های آلومینیومی سریع‌ترین سیستم‌ها برای نصب سینی کابل هستند و حداکثر آزادی برای ورود و خروج کابل را دارند.
انواع سینی کابل از نظر مواد سازنده
سینی کابل فلزی
- سینی کابل فلزی/ آلومنیومی
سینی کابل آلومینیومی در برابر خردگی مقاوم است. قدرت آن نسبت به وزن عالی است و بسیار سبک است (تقریباً 50 درصد سینی کابل فولادی).
- سینی کابل فلزی/ فولاد:
دارای محافظ الکتریکی و انبساط حرارتی کم است
شکل دهی و اکستروژن باعث افزایش استحکام مکانیکی این سینی کابل می‌شود.
مزایای اصلی سینی کابل فولادی استحکام بالا و هزینه کم است.
از معایب آن می‌توان به وزن زیاد، هدایت الکتریکی کم و مقاومت ضعیف در برابر خوردگی اشاره کرد.
میزان خوردگی بسته به عوامل زیادی مانند محیط، پوشش یا حفاظت اعمال شده و ترکیب فولاد متفاوت است.
- سینی کابل فلزی/ فولاد ضد زنگ:
مقاومت در برابر خوردگی؛ دماهای بالا را تحمل می‌کند.
فولاد ضد زنگ در برابر مواد رنگزا، مواد شیمیایی آلی و مواد شیمیایی معدنی در دماهای بالا مقاومت بالایی دارد.
سطوح بالاتر کروم و نیکل و کاهش سطح کربن به افزایش مقاومت در برابر خوردگی و تسهیل جوشکاری این نوع سینی کابل‌ها کمک می‌کند.
سینی کابل غیر فلزی
- سینی کابل غیر فلزی/ فایبرگلاس:
نارسانا است. در برابر خوردگی مقاومت می‌کند؛ سبک وزن
سینی کابل با پوشش گالوانیزه گرم:
پس از اینکه سینی کابل فولادی ساخته شد، کل سینی در حمامی از روی مذاب غوطه ور می‌شود و در نتیجه تمام سطوح و همچنین تمام لبه‌ها، حفره‌ها و جوش‌ها پوشش داده می‌شود. این روش روش غوطه وری گرم (Hot-Dip Galvanizing) نام دارد.
ضخامت پوشش با مدت زمان غوطه ور شدن در حمام تعیین می‌شود. گالوانیزه گرم پس از ساخت، پوشش بسیار ضخیم‌تری نسبت به پیش گالوانیزه ایجاد می‌کند.
این فرآیند برای سینی کابل مورد استفاده در محیط‌های بیرونی و بسیاری از محیط‌های صنعتی خشن مناسب است.
در این روش ابتدا عملیات پانچ سینی کابل انجام شده و سپس سطوح گالوانیزه می‌شود. بنابراین همهٔ بخش‌ها با روی پوشانده شده است.
پیش گالوانیزه
روش پیش گالوانیزه کردن (Pre-Galvanizing) تقریباً مشابه با روش گالوانیزه‌ی گرم است. این روش بر روی سینی کابل‌هایی انجام می‌شود که از قبل شکل مشخصی دارند.
گالوانیزه سرد
در روش گالوانیزه‌ی سرد یا الکترو گالوانیزه (Electrogalvanizing) خبری از حوض داغ روی نیست. در این روش از جریان الکتریکی در یک محلول الکترولیتی کمک می‌گیرند تا یون‌های روی به فلز پایه سینی کابل بچسبد.
هزینهٔ این نوع گالوانیزه کردن کمتر از روش گالوانیزهٔ گرم است. همچنین برای محیط‌های مرطوب مناسب نیست.
در این روش لبه‌ها و نقاطی که پانچ شده اند؛ گالوانیزه نمی شوند.
با این حال معمولاً بسیار تمیز و دارای سطح صاف‌تری نسبت به گالوانیزه گرم است.
مزایای استفاده از سینی کابل
چرا باید از سینی کابل استفاده کنیم؟
ارزان‌تر و اقتصادی است
یکی از مزایای مهم استفاده از سینی کابل این است که هزینه بسیار کمتری نسبت به سایر روش‌های محافظت از سیم کشی دارد.
ایمنی بالایی دارد
وقتی سیم‌ها در معرض دید هستند، علاوه بر این که زیبایی ندارند، بلکه ایمنی کلی را نیز به خطر می‌اندازید. مدیریت کابل با سینی کابل می‌تواند از احتمال وقوع این حوادث جلوگیری کند.
در داخل و خارج از ساختمان قابل استفاده است
سینی‌ها کابل برای استفاده در داخل و خارج از خانه عالی است. کیفیت سینی‌های کابل زیاد است و تقریباً در هر جایی نصب می‌شود.
تعمیر و نگهداری آسان‌تر
برای بررسی‌های تعمیر و نگهداری کابل‌ها به آسانی قابل مشاهده هستند، تعویض کابل‌ها آسان است؛ زیرا کابل‌ها می‌توانند در هر نقطه از سیستم سینی کابل وارد یا خارج شوند.
سینی کابل‌های متنوعی در دسترس است
سیستم‌های سینی کابل در مدل‌های متنوعی در دسترس است و آنقدر انعطاف پذیر است که می‌توانید آن را بعدها تغییر دهید.
انواع کابل‌هایی که می‌توان در سینی کابل قرار داد:
سینی‌های کابل قابلیت پشتیبانی از انواع سیم کشی را دارند. کابل‌هایی مانند:
- خطوط برق فشار قوی
- کابل‌های توزیع برق
- کابل‌های کنترل
- کابل‌های مخابراتی
- کابل‌های فیبر نوری
اکثر سیستم‌های سینی کابل باز هستند و امکان اتلاف گرما و دسترسی آسان برای تعویض و تعمیر را فراهم می‌کنند.
اگرچه به طور معمول از سقف آویزان شده یا به دیوار چسبانده می شود، اما برخی از سیستم‌های سینی کابل برای استفاده در کف مناسب هستند.
به طور جزئی‌تر پرکاربردترین کابل‌هایی که می‌توانید در سینی کابل استفاده کنید عبارتند از:
- کابل سینی – نوع TC
- کابل سینی قدرت محدود – نوع PLTC
- کابل سینی ابزار دقیق – نوع ITC
- کابل‌های فلزی – نوع MC
- کابل‌های عایق فلزی با روکش فلزی – نوع MI
- کابل‌های فیبر نوری – انواع OFC از طریق OFN
- کابل‌های ارتباطی – انواع CMP، CMR، CMG، CM، CMX
- کابل‌های اعلام حریق – نوع NPLF – NPLFP، FPL-FPLP (CI)
محاسبه سینی کابل
بعد از آنکه نوع کابل‌ها و تعداد آنها را مشخص کردید باید به محاسبهٔ سینی کابل بپردازید. یعنی باید نوع و جنس سینی کابل را انتخاب کنید. اینکه سینی کابل شما باید چه قطری داشته باشد و چه تعداد کابل را می‌تواند در خود جای دهد نیز مهم است.
وزن کابل‌ها طول مسیر، خمش کابل‌ها، نوع ورود و خروج کابل‌ها به سینی کابل، میزان گرم و سرد بودن محیط و یا خردندگی محیط در محاسبهٔ سینی کابل بسیار اهمیت دارد.
شما با در نظر گرفتن هر یک از این موارد می‌توانید در مورد سینی کابل تصمیم گیری کنید:
تاثیر طول کابل بر محاسبهٔ سینی کابل
طول کابل و مسیری که طی می‌کند بر محاسبهٔ ابعاد سینی کابل و متعلقات آن تاثیر می‌گذارد.
تاثیر وزن کابل بر محاسبهٔ سینی کابل
هرچه کابل‌ها سینگین تر باشند باید از سینی کابل قوی‌تر و ضخیم‌تر استفاده کرد. بنابراین وزن کابل در یک متر باید در نظر گرفته شود.
تاثیر خمش کابل‌ها بر محاسبهٔ سینی کابل
هر کابل با توجه به جنس و قطر خود تنها تا میزانی می‌تواند خم شود که به آن آسیب وارد نشود. تعیین این میزان خم شدگی کابل‌ها در انتخاب سینی کابل و زانویی‌ها و اتصالات اهمیت دارد.
تاثیر تعداد و نوع کابل‌ها بر محاسبهٔ سینی کابل
هرچه تعداد کابل‌ها و قطر آنها بیشتر باشد باید از سینی کابل با عرض بیشتر استفاده کرد. البته این تاثیر تنها رو عرض نیست و طول سین یکابل نیز به این عوامل بستگی دارد.
تاثیر مقدار گرمای تولید شده توسط کابل‌ها بر محاسبهٔ سینی کابل
در این راستا با توجه به گرمایی که کابل‌ها تولید می‌کنند؛ عرض و طول سینی کابل محاسبه می‌شود و از پانچ‌هایی برای مدیریت بهتر کابل‌ها کمک می‌گیرند.
تاثیر روش نصب بر محاسبهٔ سینی کابل
با توجه به محیط و اینکه می‌خواهید سینی کابل را روی سقف، دیوار و یا کف قرار دهید؛ باید روش نصی به گونه ای انتخاب شود که راحت و در دسترس باشد.
تاثیر انشعابات و ورودی و خروجی بر محاسبهٔ سینی کابل
سیستم سینی کابل باید به گونه ای انتخاب شود که انشعابات و ورودی و خروجی کابل‌ها به سینی کابل طبق برنامه و به درستی پیش برود.
تاثیر محیط بر محاسبهٔ سینی کابل
محیط یک عامل مهم در انتخاب سینی کابل است. مثلاً ایا محیط خوردندگی بالایی دارد؟ ابا رطوبت در محیط زیاد است؟ آیا نیاز به کاور سینی کابل است یا خیر؟
اندازه استاندارد سینی کابل
طبق استانداردها صنعت، سین یکابل در عرض‌های استاندارد 100، 200، 300، 400، 500، 600، 700، 800 و 900 میلی متر در دسترس است و شما می‌توانید بر اساس نیازتان تهیه کنید.
بعد از انتخاب عرض مناسب سینی کابل شما باید از نگهدارنده‌های مناسب با آن استفاده کنید.
البته باید بررسی کنید که چه تعداد کابل با چه ضخامتی را می‌توان در این سینی کابل‌ها قرار داد.
ضخامت سینی کابل نیز در اندازه‌های یک، 1.25، 1.5، 1.75، 2، 2.25 میلی متر در دسترس است.
طول آنها نیز به یک؛ 2 و 3 متر می‌رسد.
لبه‌های سینی کابل نیز دارای ارتقاع 40 و 50 میلی متری است و خم‌های به کار گرفته شده در آن به 6 خم هم می‌رسد.
هرچه تعداد خم‌ها بیشتر باشد؛ مقاومت و تحمل بار سینی کابل ارتقا پیدا خواهد کرد.
روش نصب سینی کابل
در فرایند نصب سینی کابل، شما باید همه چیز را از قبل برنامه ریزی و طراحی کنید.
در فرایند نصب سینی باید به عوامل زیر دقت کنید:
- شرایط آب و هوایی محلی که می‌خواهید سینی کابل را در آن نصب کنید.
- سینی کابل روی زمین قرار دارد یا روی دیوار و یا روی سقف؟
- طول و عرض سینی کابل چقدر است؟
- در مسیر نصب سینی کابل از چه انشعبات و زانویی‌ها و اتصالاتی استفاده خواهد شد؟
- آیا در فرایند نصب به کاور سینی کابل و یا براکت نیاز است؟
- به چه نوع پیچ و مهره و با چه اندازه و چه تعدادی نیاز دارید؟
روش نصب سینی کابل روی سقف
در این شرایط براکت‌ها باید در یک ارتفاع معین و بدون مزاحمت نصب شوند.
روش نصب سینی کابل روی دیوار
در این روش از براکت‌های مخصوص دیوار استفاده می‌شود که باید با پیچ و مهره مخصوص به دیوار محکم وصل شوند.
روش نصب سینی کابل روی زمین
در این روش نصب که روی زمین انجام می‌شود به براکت‌های زمینی امگا شکل نیاز است.
نصب سینی کابل طبقه ای
در این روش شما نمی‌توانید سینی کابل را در یکی از سه جایگاه فوق (یعنی روی دیوار، زمین یا سقف) قرار دهید. در واقع سینی کابل شما تکیه گاهی ندارد.
استاندارهای سینی کابل
تیم فنی رافل افزار استانداردهای زیر را در گردش کار تامین سینی کابل لحاظ و رعایت می‌کند:
استاندارد سینی کابل انجمن NEMA آمریکا
استاندارد NEMA VE1 به استاندارهای عمومی و تولیدی سینی کابل و نردبان کابل، استانداردهای عملکردی، استاندارد ارزیابی می‌پردازد.
در استاندارد NEMAVE2 به سینی کابل فایبرگلاس و کامپوزیت پرداخته می‌شود.
استاندارد NEMA VE2شامل استاندارهای نصب سینی کابل و نردبان کابل و میزان بارگیری و روش نگهداری آنها است.
استاندارد سینی کابل ASTM آمریکا
در این مجموعه، ASTMA123 به استانداردهای مربوط به کیفیت مواد و مخصوص گالوانیزاسیون گرم است.
استاندارد سینی کابل BS انگلستان
این مجموعه در کشور انگلستان تصویب شده است؛ BSEN61537 در مورد استاندارهای مربوط به تولید سینی کابل و نردبان کابل و متعلقات آنها است.
اتصالات، تجهیزات و متعلقات سینی کابل
در صورتی که بخواهید در مسیر سینی کابل انشعاب ایجاد کنید؛ چرخش داشته باشید؛ به مسیرتان زاویه دهید و یا عرض سینی کابل در مسیر را کاهش دهید می‌توانید از اتصالات سینی کابل کمک بگیرید.
جدا کننده سینی کابل
جدا کننده سینی کابل برای تفکیک فضای کف سینی کابل استفاده می شود. دیوایدر سینی کابل از جنس سینی کابل است و به شکل عمودی به کف سینی کابل متصل می شود.
از آنجایی که در شبکهٔ سینی کابل، از کابل‌های متنوع و زیادی استفاده می‌شود؛ برای جلوگیری از اختلالات مغناطیسی این کار فواید زیادی به همراه دارد.
علاوه بر این شما می‌توانید کابل‌ها را بر اساس اندازه و یا قدرت و یا سایر فاکتورها جداسازی کنید که برای مدیریت و نگهداری بهتر کابل‌ها مفید است.
کاور اتصالات سینی کابل
شما می‌توانید برای محافظت از سیستم سینی کابل خود از این کاورها استفاده کنید تا در برابر آسیب هاب فیزیکی و یا گرد و غبار و جوندگان در امان باشد.
اتصالات رابط سینی کابل
اتصال رابط سینی کابل در واقع برای اتصال دو بخش از سینی کابل به یکدیگر استفاده می‌شود.
امروزه بیشتر اتصال رابط یک تکه ای (splice plate ) رایج است که به صورت تک کفه ای و دو دیواره در بازار در دستر است.
مدل دیگر اتصال رابط دو تکه (Join Fitting) است که بیشتر برای اتصال دو نردبان کابل از آن کمک می‌گیرند.
بست نگهدارنده سینی کابل(Hold down clamp )
بست نگهدارنده سینی کابل یک نمونه دیگر از اتصالات سینی کابل است که آن را به براکت متصل نگه داشته و مانع از حرکات عرضی، طولی و یا هر حرکت سینی کابل می‌شود.
براکت(Bracket)
براکت همان نگهدارنده و تکیه گاه سینی کابل است. این قطعه در مدل‌های متنوعی مانند براکت یو چنلی، براکت سی چنلی، براکت دیواری و سقفی در دسترس است.
کاهنده (Reducer)
اگر در مسیر سینی کابل نیاز باشد عرض سینی کابل را کاهش دهیم باید از قطعه کاهنده استفاده کنید.
زانویی افقی (Horizontal Elbow)
زانویی افقی سینی کابل به صورت 45 و 90 درجه در دسترس است.
زانویی عمودی(Vertical Elbow)
زانوی عمودی سینی کابل بیشتر به صورت ۹۰ درجه است که به دو صورت رو به بالا و پایین به کار گرفته می‌شود.
سه راهی سینی کابل
در صورتی که در سیستم سینی کابل به خروجی نیاز دارید و یا باید یک انشعاب ایجاد کنید از سه راهی استفاده می‌شود.
چهارراهی سینی کابل
حال اگر به دو خروجی و یا دو ورودی نیاز داشته باشیم باید از چهار راهی سینی کابل کمک بگیریم.
راهنمای خرید سینی کابل
انتخاب جنس سینی کابل
با توجه به محیط و محل نصب باید از سینی کابل‌های مناسب استفاده کرد.
اگر محیط مرطوب باشد شما باید از سینی کابل آلومینیوم و یا فولاد با روکش گالوانیزه گرم استفاده کنید.
محاسبهٔ عرض سینی کابل
شما باید بر اساس تعداد کابل‌ها و سطح مقطع آنها عرض سینی کابل را به دست آورید.
محاسبه ارتفاع و عمق سینی کابل
ما باید بر اساس تعداد کابل‌ها و عرض آنها و اینکه قرار است چکونه در کنار هم قرار گیرند؛ ارتفاع و عمق سینی کابل را محاسبه نمایید.
در چیدمان می‌توانید کابل‌ها را به صورت مثلثی و یا نواری در کنار هم قرار دهید که در صورت استفاده از مدل نواری، ارتفاع سینی کابل کمتر خواهد شد.
محاسبه خم‌ها در سینی کابل
هرچه از خم بیشتری در سینی کابل استفاده کنید مقاومت آن بیشتر خواهد شد.
نوع و تعداد پانچ سینی کابل
برای تعیین تعداد و نوع پانچ باید به ولتاژ و آمپر کابل‌ها و گرمایش ایجاد شده توسظ آنها دقت کنید.
قیمت سینی کابل
در ابتدا باید بدانید که قیمت سینی کابل با توجه به ابعاد آن متفاوت است. هر چه سینی کابل بلندتر و با قطر عریض‌تر انتخاب کنید؛ باید قیمت بیشتری را بپردازید.
با توجه به نوسانات قیمت ارز و همچنین تورم بالا، قیمت فلزات بالا و پایین می‌شوند.
از آنجایی که سینی کابل از این فلزات ساخته می‌شود قیمت آن نیز ثابت نیست.
علاوه بر قیمت فلز به کار رفته در سینی کابل نوع و روش گالوانیزه کردن نیز بر روی قیمت نهایی سینی کایل تاثیرگذار است.
به طور مثال اگر از روش گالوانیزه گرم استفاده کنیم قیمت تمام شده از گالوانیزه سرد بیشتر است.
به طور خلاصه می‌توان گفت که قیمت سینی کابل تحت تاثیر تورم و قیمت مواد سازندهٔ سینی کابل (فلز یا غیر فلز) ؛ روش استفاده از پوشش گالوانیزه، اینکه آیا نمونه سفارشی است یا خیر و … بستگی دارد.